„Bardzo okrutny los spotkał żołnierzy polskich i setki mieszkańców Grodna, wziętych do niewoli, których wskazały bojówki żydowskie i białoruskie. Mężczyzn najpierw okrutnie okaleczano. Obcinając nosy, członki, uszy, wydłubywano oczy, następnie wiązano po piętnastu drutem kolczastym, przywiązywano do czołgów i wleczono kamienistą drogą po kilkaset metrów. Wrzucano ich następnie do przydrożnych rowów i lejów po bombach. Jęki, krzyki mordowanych słychać było w promieniu kilku kilometrów od miasta. Grozę sytuacji potęgowały pożary – to płonęły polskie domy niszczone przez młodych Żydów, przystrojonych w czerwone chusty i kokardy.” (Judeopolonia – Szczęśniak)
Na polskiej stronie internetowej Instytutu Pamięci Narodowej, nie sposób cokolwiek znaleźć odnośnie krzywd wyrządzonych narodowi Polskiemu w czasie okupacji niemiecko-sowieckiej przez mniejszości narodowe zamieszkujące Polskę - w przeciwieństwie do krzywd zadanych przez Polaków mniejszościom narodowym – czyli tzw. „sąsiadom”. Przypadkiem tak dziwnie się składa, że zarówno Żydami z Jedwabnego jak i Białorusinami z Puchał Starych – zajmowała się wcześniej ta sama reżyser – Agnieszka Arnold, która to i w jednym i drugim przypadku stała się złym duchem pionu śledczego Białostockiego Oddziału IPN. I tak jak Jedwabne zadało IPNowi rany, tak Puchały IPN dobiły.
Trzeba tu odnotować, że pośród Białorusinów znalazło się kilku sprawiedliwych świadków, których zeznania były bliższe prawdy. Analizując jednak zeznania większości tych prostych ludzi – nie sposób się oprzeć wrażeniu, że kreowana przez nich okrutna - zmyślona wizja, musi mieć jakieś podłoże we wzorcach – tradycji... Gdzież leży owo źródło transformacji? Gdzież pierwotna projekcja?
I tak jak milicja w początkach zajmowała się rabunkiem i mordem Polaków, tak komitety partyjne za pośrednictwem Zgromadzeń Ludowych - wydziedziczaniem z własności ziemskiej. 26% tej ziemi dostało się Białorusinom, a reszta Komitetom Włościańskim - będącymi zaczątkiem kolektywizacji.
Sowiecka agrokultura ludowej szczęśliwości - zastąpiła zwolna wyrywanie chwastów - ich flancowaniem na ziemie niechciane, które stać się miały rajem. Listy deportowanych – takich właśnie „chwastów” - jak kułacy i element wrogi ludowi pracującemu miast i wsi - sporządzali lokalnie Białorusini.
Pacyfikacja czy odwet?
W styczniu 1946 r. na terenie powiatu wysoko-mazowieckiego odbyła się odprawa Komendy Okręgu NZW z udziałem komendantów powiatów, na której do „Burego” przyłączono żołnierzy por. „Rekina”. Polecono „Buremu” wymarsz na tereny Bielska Podlaskiego, celem przeszkolenia 3 Wileńskiej Brygady NZW i zademonstrowania siły organizacji na terenie o dużej koncentracji ludności białoruskiej - nieprzychylnej polskiemu zbrojnemu podziemiu i Polsce.
Żołnierze udali się do Łozic, gdzie miał miejsce zjazd okolicznych furmanów zarządzony przez gminę. Wybrano około 50 furmanek i tym transportem udano się do Hajnówki - gdzie rozbito posterunek MO i stoczono potyczkę z wojskiem sowieckim. Od opanowania całej Hajnówki, ze względu na duży opór Sowietów odstąpiono.
W trakcie przemieszczania się, oddziały „Burego” zostały ostrzelane ze strony Zaleszan. Wymiana ognia miała miejsce i w innej wsi. Wcześniej byli przyjaźnie witani, bowiem wzięto ich za oddział KBW – wysłany do pacyfikacji zbrojnego podziemia. We wsi napotkali na ogromną wrogość, co sprowokowało „Burego” do przedsięwzięcia akcji odwetowej - wykraczającej poza polecenia komendatury NZW i poza charakter prowadzonej przez podziemię narodowe walki.
W kilku wsiach dokonano podpaleń – najwięcej w Zaleszanach i zabito blisko 50 osób, wśród których były kobiety i dzieci - co wskazuje, że akcja „Burego” wymknęła się spod kontroli.
Akcje odwetowe w stosunku do wrogiej ludności białoruskiej były podejmowane zgodnie z prawem stanu wojennego - już przez Wojsko Polskie - na początku okupacji sowieckiej. Zdarzyły się też „Łupaszce” - dowódcy 5 Brygady Wileńskiej. A więc akcje odwetowe podejmowane były przez żółnierzy kresowych - mających styczność z całym ogromem bestialstwa ze strony mniejszości narodowych.
Po pacyfikacjach niemieckich - nie można akcji odwetowych podziemia nazywać tak samo, bowiem ich rozmiar, zakres i charakter był zdecydowanie różny i dotyczył różnego podmiotu. Pierwsze pacyfikacje - dokonywane były przez okupanta na ludności zniewalanej, a drugie – odwetowe – wymierzone były w sprzymierzeńca okupanta, bo właśnie Białorusini w swej ogromnej masie sprzymierzali się z okupantami Polski.
Kanonada wybuchającej amunicji w pożarach - zgodnie z zeznaniem świadków z IPNowskiego śledztwa – była spowodowana zapasami broni pzostawionej przez Armię Czerwoną. Tylko dziwnie nie zdarzało się jakoś enkawudzistom pozostawiać broni Polakom. Na kogo była owa broń przetrzymywana w czasach gdy obowiązywał bezwzględny zakaz jej posiadania - prokurator nie docieka.
Absurdy śledztwa
Białoruski prokurator z białostockiego IPN, a może nawet sam prezes centrali - Łukasz Kamiński - bo informacja na sronie IPN jest nie podpisana i występuje pod szyldem ogólnym IPN - swierdza: że akcji „Burego” nie można utożsamiać z walką o niepodległy byt państwa polskiego, tylko traktować jako zbrodnię ludobójstwa w kategorii zbrodni przeciw ludzkości, gdyż wymierzona była przeciw grupie o przynależności białoruskiej i wyznaniu prawosławnym, a działania przestępne miały na celu likwidację grupy o takim samym pochodzeniu narodowo–religijnym (sic!). Jak widzimy wyprawa „Burego” została potraktowana gorzej niż zbrodnie banderowskie, których ludobójstwa nie uznał sejm Platformy Obywatelskiej.
Tymczasem zastępca „Burego” - por. Mikołaj Kuroczkin ps. „Leśny” - był prawosławnym Białorusinem. Podobnie kilku podoficerów i co najmniej kilkunastu żołnierzy z 5 Brygady Wileńskiej. Trudno sobie zatem wyobrazić, żeby swoi zabijali swoich za wiarę albo z powodów etnicznych. Już tylko patrzeć jak Niemcy zarzucą nam mordowanie w czasie wojny Niemców na tle narodowościowym.
Nie są dla prokuratora argumentem na korzyść „Burego” - starania diaspory białoruskiej do oderwania tych ziem od Polski i przyłączenie ich do Związku Sowieckiego. Te fakty wykorzystuje nawet przeciwko niemu - twierdząc, że to na skutek tych działań - ale już nie zauważa, że nie zwrócono się o taką pomoc do władz ludowych – w pewnym sensie polskich. Mało tego – dla lepszego skutku - w petycji Białorusini pomówili władzę ludową o wrzucanie ich dzieci do ognia.
Ostrzeliwanie żołnierzy „Burego” przez Białorusinów, prokurator uznaje za „nielogiczne” - pomimo, że w jednej ze wsi odkryto w zgliszczach domu karabin maszynowy i amunicję. Logiczne natomiast jest u niego - zaganianie ludności do płonących domów - zgodnie z zeznaniami białoruskich świadków, których prokurator nie podważa. Dla tych wieśniaków - jak widać - szczególnie inspirujący jest żywioł ognia.
Prokurator daje im wiarę i nie znajduje podstaw do uznania, że wsie sprzyjały władzy ludowej, chociaż owo sprzyjanie jest żywe do dzisiaj. Stwierdza, że ostrzeliwania to stereotyp bo zeznania dowodzą, że „jak prosta wieś to nikt nikomu nie sprzyjał”. Tymczasem w 1945 r. w bielsko–podlaskim przynależność Białorusinów do PPR - będącej wówczas agenturą sowiecką - stanowiła 85 %, a pielęgnowanie tamtych sympatii pozostaje żywe do dzisiaj (2).
Odrzucił też uznanie wrogości w tych wsiach do NZW - chociaż jeden z żołnierzy proszący o owies - zarobił w głowę siekierą. Tej wrogości nie wywnioskował też prokurator po stosunku tych ludzi do oddziałów likwidujących NZW, kiedy to chłopi wzięli najpierw żołnierzy „Burewgo” za KBW i okazali życzliwość.
Nie dopuszcza, że była jaka kolwiek selekcja na chłopach białoruskich przy ferowaniu wyroków. Tymczasem „Bury” poznał tych ludzi dokładnie jako żołnierz władzy ludowej w czasie służby strzeżenia lasów państwowych w Hajnówce, a pośród jego żołnierzy byli też chłopi ze wsi dotkniętych represjami i ze wsi sąsiednich. Ta selekcja mogła być niedostateczna, ale była. Już to nawet spośród 50 wozaków – uwolniono 20, wśród których byli też i Białorusini.
Pan prokurator przykłada literę prawa obowiązującą w czasie pokoju – zapominając, że tamte wydarzenia były wciąż jeszcze wojenne, a władza ludowa była wówczas zwykłą sowiecką agenturą. Należało by zatem przykładać do nich literę prawa wojennego, jak uczynił to sąd wojskowy w 1995 r.
Cała sprawa rozpatrywana jest w oderwaniu od szerszego kontekstu historycznego - z odrzuceniem różnic w interesach narodowych zamieszkujących wspólnie różnych nacji. Tymczasem nawet odległe w czasie wydarzenia wywierają nierzadko wpływ na wydarzenia późniejsze. Zresztą odrzuca prokurator wszystko co nie pasuje mu do zamierzonego wyniku śledztwa. Takim przykładem może być fakt pominięcia napadów mieszkańców tych wiosek na żołnierzy WP we wrześniu 1939 r. i nawet napad na polski szpital polowy (3)
Zdaniem prokuratora - nie sposób przeanalizować antagonizmów powstałych między Białorusinami i Polakami, chociaż te antagonizmy są widoczne do dzisiaj (5). Nie sposób też według niego dopatrzeć się innych motywów poczynań „Burego” - niż „narodowo–religijne”. I wszystko pasuje, bo przecież to podziemię narodowe, a więc według Michnikowych racji faszystowskie. A jednak jest tutaj i novum, bo Polacy byli nauczani - przynajmniej dotychczas - że nienawidzili tylko Żydów, a tu okazuje się, że Białorusinów także.
W niniejszym tekście przyjąłem, że pan prokurator jest Białorusinem, bo jego uparta stronniczość w sprawie - polegająca na dostrzeganiu argumentów jednej tylko strony narodowościowej – zmusiła by mnie do oskarżenia go o rasizm, a tak w jego postępowaniu widzę okoliczności łagodzące.
Prokurator Dariusz Olszewski przy Komisji Badania Zbrodni przeciw Narodowi Polskiemu w Białymstoku - zajmuje się również deportacjami Polaków z tamtego terenu na ziemię niechcianą. Czy zauważy - analogicznie do wozaków z Puchał, że łączyła ich wspólna narodowość i wiara – różna od sprawców – sąsiadów? (9)
W Komendzie NZW
Kiedy wieści o przebiegu akcji PAS na terenie bielsko–podlaskim dotarły do Komendy „Chrobry” NZW, wywołały poruszenie - bowiem ich przebieg wykraczał poza ramy wydanego polecenia w czasie odprawy Komendy Okręgu - jaka odbyła się w styczniu 1946 r. w powiecie Wysoko Mazowieckim. Rozważano sąd polowy - w związku z ofiarami wśród kobiet i dzieci, ale czas był trudny na jego przeprowadzenie i nie gwarantował - ani rzetelnego rozpoznania sprawy - ani wydania sprawiedliwego wyroku - zwłszcza, że nie dotyczyła ona byle kogo, tylko Kawalera Orderu Wirtruti Military. Uznano w rezultacie, że jeśli przewinił - będzie osądzony w wolnej Polsce. Tak też się stało. W 1995 r. został uniewinniony.
W całej pięknej karcie walki narodowej przeciw zniewoleniu Polski, przestrzegano zasad czystości prowadzonej walki. Wydarzenia w bielsko–podlaskim - były jedyne jakie wymknęły się jednak poza stosowane ramy - pomimo pewnych różnic poglądowych dowództwa Komendy na metody prowadzenia walki.
Zachował się wcześniejszy rozkaz z 30. 09. 1945 r. - komendanta Floriana Lewickiego „Lisa” do „Burego”, który został anulowany. Dotyczył pacyfikacji jednostek UBP, agend UBP (szpicle) i „zorganizowania odwetu na wrogiej ludności do sprawy konspiracyjnej”. Komendat „Lis” jest uważany za najbardziej radykalnego – jeśli chodzi o metody walki, ale Prokurator IPN mylnie interpretuje ten rozkaz jako przeprowadzenie pacyfikacji na wrogiej ludności. „Lis” – „pacyfikacje” w sensie fizycznej likwidacji odnosi do organów bezpieki, a w odniesieniu do ludności dodaje słowo - „odwet”.
Na marginesie - trzeba też brać poprawkę na radykalność „Lisa”, gdyż wiadomo, że ci co zginęli wcześniej – tak jak on - byli dla ratujących swoje życie w śledztwach torturującej bezpieki - jedyną okazją uzasadnioną moralnie - do zrzucania na nich wszystkiego co „najgorsze”.
Metoda horroru
Prokuratorskie - współczesne oskarżenie „Burego” – jest zwykłym przestępstwem i to nie tylko ze względu na stronniczość, lecz przede wszystkim ze względu na zniesławienie „Burego” i jego żółnierzy. Zabijanie moralne w naszej cywilizacji jest bowiem gorsze od fizycznego i ma w zniewalającym pięćdziesięcioleciu ogromną tradycję.
To, że świadek oskarża, to jeszcze nie dowód, że czyn miał miejsce. A zatem do czasu udowodnienia obowiązuje zasada domniemania niewinności i ochrony dóbr podejrzanego o sprawstwo.
Czyżby nie obowiązywała prokuratora w IPN? Informacja zawiera opis zeznań - głównie jednej tylko strony - z elementami bestalstwa, okrucieństw i gwałtów nieudowodnionych. Prokurator - co prawda - część z nich odrzuca, lecz do niektórych się nawet nie odnosi. Zresztą nawet te odrzucone przez prokuratora, działają i tak silniej niż argumentacja - na zasadzie wywoływania horroru. Bełkot prokuratorski nie będzie zapamiętany, a sceny drastyczne tak. Umieszczenie czegoś takiego w internecie - dostępnym dla ludzi o różnej percepcji - jest wykroczeniem.
Właściwie sama już funkcja prokurtora przy IPN, który jest oskarżycielem, obrońcą i sędzią w jednej osobie - daje ogromne pole do nadużyć. Jest odhumanizowaniem i farsą jurysdykcji - poprzez odebranie podstawowego prawa ludzkiego do obrony. Obowiązującego - już to nie tylko w cywilizacji łacińskiej.
Prokuratorzy nie podlegają lustracji, ale przynajmniej ci - zajmujący się Żołnierzami Wyklętymi - powinni się jej poddawać honorowo i to w sposób pokoleniowy. Powinniśmy mieć pewność, że synkowie, czy może już nawet wnuczkowie – jako „dzieci resortowe” - nie zabijają naszych żołnierzy na nowo.
Nie potrzeba nam Bonda
Niegdyś podsuwałem naszej skandalistce Arnold motto tego artykułu jako temat dla niej wymarzony (6). Na próżno. Może zatem teraz podam motyw o „Burym” skoro tak bardzo go polubiła:
Cytat pochodzi z teczki IPN. Z przesłuchania kapitana Bolesława Kozłowskiego - „Grota” w białostockim więzieniu w 1951 r.. Wypowiedź dotyczy osób już nie żyjących w czasie zeznania, a więc nie jest usłużnym sypaniem, lecz wyprowadzaniem śledczego w pole spraw bezpiece znanych. Zachowałem pisownię jak w orginale ze stylem gwary regionalnej spisującego ubeka, który nie był stylem przesłuchiwanego - bo ten wyrażał się pięknym polskim językiem bez naleciałości białoruskiej. Przy okazji dedykuję go panu Poleszakowi, według którego niedokształceni NZWuowcy nic nie robili, tylko naparzali się z AKO. A tu proszę - mieli zwiady w terenie w przebraniu sowieckim, a przy okazji przebierańcy dla zgrywy - napadali na pociągi...:
„Pytanie: Co jest wam wiadomym o napadzie na pociąg w Czerwonym Borze?
Odpowiedź: O napadzie na pociąg osobowy nic mi nie jest wiadomym w Czerwonym Borze. Natomiast jest mi wiadome o zatrzymaniu pociągu na stacji w Raczyborach w końcu 1945 r., lub na początku 1946 r.. Bliżej daty nie pamiętam. W tym to czasie „Bury”, względnie komendant okręgu mjr „Lis” wysłał w patrol plut. „Stalowego” wraz ze swoim pododdziałem w kierunku stacji Raczybory. W/w będąc ubrany w mundur majora po zatrzymaniu się pociągu osobowego na stacji Raczybory z wojskiem. W tym czasie roztawił swój pododdział a sam udał się do pociągu, wydając rozkaz: „wojskowi wysiadać – kontrol”. Po wyjściu wojska z wagonu ustawił w dwu szeregu i kazał dla żołnierzy zestawić w kozły karabiny i wejść spowrotem do pociągu. Następnie „Stalowy” kazał dla maszynisty aby jechać dalej a sam zaś zebrał broń którą oddano do dyspozycji komendanta okręgu ps. Major „Lis” lub szefa (Pasu) P. A. S. Ps. „Bury”.”
Kołysanka – jadą goście
Z pewnością brzydko, ale za trud pisania, wtrącę też wątek osobisty – świadczący zresztą, że nie mogę żywić żadnych uprzedzeń do diaspory białoruskiej - bo przecież przez jednego z nich z bielsko-podlaskiego - zostałem ukołysany już jako dziecko... A było to w 1955 r. w drodze do szpitala, kiedy niosący mnie pijany Bazyl Taranta zataczał się ze mną jak świnia... Był oficerem łomżyńskiego UBP i jadąc motorem razem z zastępcą szefa UBP - sforsowali wysoki krawężnik chodnika - od którego odskoczyłem i docisnęli mnie do płotu... Naturalnie - okazali się później niewinni na rozprawie, bo ich człowiek - dr Korta nie pobrał od nich krwi do badania na rządanie pielęgniarki - argumentując: po co pobierać - widać, że pijani.
Przy okazji humanitarnego wspomnienia – bo przecież mogli mnie zostawić przy płocie, a jednak zanieśli - policzyłem tak z ciekawości; ilu przewinęło się Białorusinów przez łomżyńską bezpiekę na przełomie 1944–1956 r. i wyszło mi 63 na 298 wszystkich, co stanowi 21% udziału. Wcześniej Białorusinów w Łomży nie było. Wszyscy byli gośćmi przyjezdnymi, a w tym 41 z bielsko–podlaskiego (7). A więc Bielsko–Podlaskie było rzeczywiście antypolskim bastionem. Zagłębiem czerwonej zarazy z którego wrogie Polsce siły eksportowano po kraju - bo nie podejrzewam, że tylko do Łomży. Sytuacja miała się podobnie w KPP i milicji...
I tutaj nasuwa się wniosek, że dane statystyczne - tylko z terenu Bielska Podlaskiego - nie obrazują w pełni antypolskiego charakteru tego terenu - bowiem nie uwzględniają emisariuszy delegowanych w głąb Polski. I jeszcze jeden wniosek, a właściwie już teza, że właśnie w Bielsko–Podlaskim - musiała być jakaś conajmiej lokalna centrala sowieckiej agentury i dywersji na kraj polski... Tutaj ukłon do pasa do badaczy z IPNu - a może by zbadać migracje tego typu w całej Polsce – co dało by obraz jej zniewalania?
A oto wiadomość z ostatniej chwili. Jest już mapa na której cała Białostoczyzna z Podlasiem jest w granicach Białorusi (8). Można by się pośmiać z niepoważnego roszczenia terytorialnego - gdyby tylko było odosobnione, ale kiedy już prawie wszyscy nasi sąsiedzi – malowali podobnego charakteru mapy, a w dodatku - owe środowiska wspierane są przez siły Polsce wrogie, dla których jesteśmy zakałą w tworzeniu nowego porządkuświata...To przestaje być śmieszne.
** ** **
Kapitanie Romualdzie „Bury” – ty wiesz już najlepiej – ile wieków życia w sekundzie umierania za Ojczyznę... Mając zatem tyle czasu - wybaczysz przynudzanie i nawet prywatę... Zaspokój wszak moją ciekawość i odpowiedz szczerze: - czy warto było przenosić się do narodowców? Gdybyś pozostał z AKowcami, to może i Agnieszka Arnold by się ciebie nie uczepiła i byś był dzisiaj - być może - jak „Łupaszko” sławny... A tak, będziesz jeszcze jakiś czas bury...
Wojciech Kozłowski
Przypisy
1. http://www.naszdziennik.pl/wp/72514,burmistrz-przeskalowal.html
2. http://www.electronicmuseum.ca/Poland-WW2/ethnic_minorities_occupation/wierzbicki_01_pl.html
3. http://www.fundacjapamietamy.pl/images/artykuly/Bury.pdf
4. http://patriaefidelis.pl/article/3189-kontrowersje-wokol-inki-czyli-historia-pewnej-rozmowy
5. http://blogmedia24.pl/node/66922
6. http://ekotrendy.com/nowaonline/22Kozlowski.htm
7. Krzysztof Zychowicz – Urząd Bezpieczeństwa w Łomży – powstanie i działalność (1944-1956)
8. http://polacygrodzienszczyzny.blogspot.ca/
9. https://www.facebook.com/pages/Represje-Sowieckie/584280705009642
